خدیجه لرستانی[۱]

چکیده

پژوهش موجود به بررسی شناخت حقیقت اراده از دیدگاه متکلمین می پردازد. از آنجا که مکاتب مختلف کلامی از جمله مفاهیمی که از عهد اول اسلام بدان پرداختند، مفهوم شناسی اراده است و این مفهوم بعنوان نقطه تمییز بین مذاهب قرار گرفته است. متکلمین آنگاه که به صفات الهی میرسند مفهوم اراده را مورد کنکاش قرار داده و به نقل اقوال مختلف در خصوص آن و از روایای گوناگون توجه میکنند. داده‌های این نوشتار از منابع دست اول كتابخانه اي و به شیوه­ی توصیفی – تحلیلی بررسی شده است. هدف این نوشتار پاسخ به این پرسش است که آیا متکلمین اراده و کراهت را از جنس ادراک و علم میدانند.برآینده پژوهش حاکی از این است گروهی اراده را از سنخ ادراک می‌دانند، برخی آن را از جنس شوق و میل در نظر می‌گیرند و گروهی نیز آن را امری غیر از علم و میل می‌دانند و در واقع یک تعریف سلبی ارائه می‌دهند.

واژگان کلیدی: اراده، متکلمین، معتزله، اشاعره

[۱] – کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشکاه پیام نور تهران جنوب. Kh. lorstani@ yahoo.com