زهرا جعفری[۱]
ساناز بابکان[۲]
فریده کیان فرد[۳]
قاسم بامیری[۴]
چکیده
انسان موجودی است که روح خدا در او دمیده شده و استعداد های رسیدن به کمال در درون او نهادینه گردیده است. این استعدادها در اثر تعلیم و تربیت صحیح شکوفا می شوند. یکی از اصول مهم تعلیم و تربیت، تشویق شمرده شده است. هدف از نگارش این مقاله این است که با مطالعه منابع دینی ( قرآن و روایات) نقش تشویق به عنوان روشی سازنده و موثر در تربیت، تبیین گردد. از این رو با کمک منابع کتابخانه ای به روش نقلی وحیانی و توصیف مسئله به بررسی آن پرداخته شده است، که تشویث به معنی کسی را سر شوق آوردن و به چیزی دلگرم کردن است و این مولقه تربیتی نیاز روحی انسان می باشد که آموزه ها بویژه آموزه های دینی را در درون او نهادینه می کند. تشویق عامل محرکی است که به فرد و جامعه حیات می بخشد و آن را به سوی عملکرد صحیح و کار مطلوب هدایت می کند. برای تحقق این امر، روشهایی در قرآن کریم و روایات بیان شده است همچون تحسین، پاداش دادن در قبال کار انجام شده، تشکر کردن و… شمرده شده است. از طرفی برای این امر مهم مانند هر سبک تربیتی اصولی مد نظر است که با اجرای آن، آثار مطلوب تشویق نمایان می شود. یکی از اصول تعلق گرفتن تشویق به رفتار نیک است تا فرد بداند کار وی حاوی ارزش است و دیگر اینکه تشویق متناسب با رفتار فرد باشد و این روش تربیتی وسیله ای برای رسیدن به هدف قرار گیرد نه اینکه خودش هدف گردد. از اصول دیگر رعایت حد و اعتدال است تا در کنار دیگر اصول چون واضح بودن علت تشویق و به هنگام بودن آن، هدف تشویق و آثار آن محقق گردد. آثاری که امر سازندگی و پیشرفت، تکامل بشر در جهت رسیدن به کمال و شکوفایی استعداد ها و قوای درونی فرد به دنبال داشته باشد تا فرد اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند و نهایتاً برای تداوم و تکرار آن کار پسندیده، ترغیب گردد.
واژگان کلیدی: تشویق، تربیت، تحسین، ترغیب
[۱]. دانشجوی دکتری، رشته الهیات علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، پژوهشگر و فعّال فرهنگی، Zahra.jafari61@yahoo.com
[۲]. طلبه سطح سه (کارشناسی ارشد)، رشته تفسیر و علوم قرآنی، حوزه علمیه جامعة النور شیراز، مؤسسه ریحانة النبی (س)، شیراز، استان فارس، ایران، پژوهشگر و مبلغ فرهنگی، sanaz.1368b@gmail.com
[۳]. طلبه سطح چهار (دکتری)، رشته فقه خانواده، حوزه علمیه جامعة النور شیراز، پژوهشگر، فعّال فرهنگی و معاون آموزش مؤسسه ریحانة النبی (س) شیراز، استان فارس، ایران، fkiyanfard@gmail.com
[۴]. دانشجوی دکتری رشته مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد واحد قم، پژوهشگر، فرهنگی و مدیر دبیرستان علّامه طباطبائی لردگان، استان چهارمحال و بختیاری، ایران، gh.b1791@gmail.com
