تحلیلی بر مسأله «شأن» با تأکید بر نقش آن در فقه امامیّه
مرضیّه سلمانی زارچی[۱] دکتر محمّدمهدی کریمی نیا[۲] عمران منصوری طلب[۳] عصمت الله فصیحی[۴] چکیده با توجّه به این که عنصر شأن یکی از مسائلی است که در ابواب فقهی کاربرد گسترده ای دارد و فقها، آن را در مسائلی چون خمس، زکات، نفقه، دیون و حج مطرح نموده اند، این سوال مطرح می شود که […]
اشتراط علم و قصد در قاعده غرور
سیّدمحمّدهادی رضوی خانکهدانی[۱] محمود ملکیان[۲] رضا پورمعین[۳] محمد رادمرد[۴] چکیده با وجود اتفاق بر قبول قاعده غرور و حجیت آن نزد شیعه و سنی، در برخی شرائط آن اختلاف نظر وجود دارد؛ از جمله آنکه اگر غار و مغرور، هر دو، جاهل به فریب باشند، در این صورت برخی با استناد به این نکته که […]
مبانی اصل صلاحیت جهانی در فقه اسلامي، قانون ایران و افغانستان و کنوانسیون های بین المللی
عبدالباسط انوری[۱] چکیده به نظر بسیاری تعقیب مجرمان تنها در قالب حاکمیت و قوانین داخلی همان کشور امکانپذیر است که مرتکب جرم و زیاندیده تابعیت همان کشور را داشته باشد و یا هم جرم بهطور فیزیکی و عینی در همان کشور به وقوع پیوسته باشد؛ و با وجود این نظریه هم در سالهای اخیر نظریهای […]
قاعده استقلال شرط داوری در فقه و حقوق ایران
سارا فرزین خانقاه[۱] چکیده دقت در مواد ۲۳۳تا۲۶۴ قانون مدنی روشن می سازد شرط داوري از نوع شرط ضمن عقد نیست زیرا ًاولا شرط داوري تابع قواعدخاص خود است؛ًثانیا منظور از شرط ضمن عقد معمولاً شرطي است كه ناظر به خود معامله است و يكي از اركان موضوع معامله را تشكيل مي دهد. ثالثاً ارجاع […]
نگاهی به چگونگی شکل گیری دیوان بین المللی کیفری، با تأکید بر مبانی سیاسی و حقوقی آن
فیض محمّد حکیمی[۱] محمّدمهدی کریمی نیا[۲] فریده ال کثیر[۳] مهدی محسنی فرد[۴] چکیده تشکیل دیوان های بین المللی بعد از جنگ جهانی دوم صرفا برای مجازات فجایع بشری بوده که شامل دیوان های بین المللی کیفری نورنبرگ، توکیو، یوگسلاوی سابق و روندا می باشد. برای مجازات عاملین جنایات در جامعه بشری که فکر می کردند […]
تحلیلی فقهی بر مسأله بلوغ و رشد با تأکید بر قرآن کریم و روایات
سیّده آسیه مولاپور[۱] محمّدمهدی کریمی نیا[۲] فریده ال کثیر[۳] مهدی محسنی فرد[۴] چکیده کودکانی که به سن تکلیف عبادی می رسند، از رشد لازم در مسائل شرعی و حقوقی برخوردار نیستند. اهمیت بررسی نشانه ها و آثار فقهی بلوغ و رشد از آن جا روشن می شود که در فقه و حقوق اسلامی مبدأ شروع […]
نگاهی اجمالی به شرایط عمومی پیمان در ایران و قراردادهای بین المللی
سیده معصومه حسینی فالحه[۱] چکیده امروزه از جمله مسایل چالشی میان پیمانکار ، کارفرما و … در پروژه های پیمانکاری تاخیرات پروژه و به تبع آن جبران خسارات ناشی از تاخیر در روند اتمام قرارداد می باشد که اصولاً باعث اختلافات اساسی میان طرفین می شود که البته ریشه و مدون در جریان اقدامات صورت […]
بررسی تطبیقی جواز یا عدم جواز تغییرجنسیّت در افراد خنثی یا دوجنسیها از دیدگاه فقیهان معاصر شیعه و اهل سنّت
محمّدمهدی کریمی نیا[۱] فریده ال کثیر[۲] زهرا شمس[۳] عصمت الله فصیحی[۴] چکیده تغییرجنسیّت در معنای لغوی آن در زبان عربی و فارسی، عبارت است از هر گونه تغییر و تبدیل یک شی به جنس مخالف به گونه ای که وضعیت فعلی آن با وضعیت قبلی آن متفاوت باشد. واژه «شیء» عام بوده که در زبان […]
نگرشی بر بحث ارث خیار در نظام حقوقی ایران و فقه اسلامی
رضا جواد زاده[۲] حسن خانی[۳] چکیده خیار حقی است که در اثر آن یکی از طرفین قرارداد یا هر دو آنها می توانند عقد لازم را بر هم بزنند و آن را فسخ نمایند و نشانه و اثر انحلال عقد برگشتن مورد معامله به مالک قبل از عقد می باشد به این معنی که چنانچه […]
بررسی ماهیّت و اقسام تغییرجنسیّت
محمّدمهدی کریمی نیا[۱] یاسین عدالت[۲] علیرضا دستجانی فراهانی[۳] مصطفی عبدالهی کهره[۴] چکیده: تغییرجنسیّت از جمله مباحث مهم است که در نظام های حقوقی مختلف جهان مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در نظام حقوقی اسلام نیز توجه فقها را به خود جلب کرده است، اما برخی از فقها تعریف خاصی از «تغییرجنسیّت» اراء نکرده […]