مهدی یوسف[۱]

دکتر سید علیرضا حسینی[۲]

چکیده

«حقوق مخاطب» به عنوان یکی از شاخه‌های «حقوق رسانه»، مجموعه حق‌های ارزشمند و محترمی است که امروزه باگسترش رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی و روش های تبلیغاتی بیش از گذشته مورد توجه قرارگرفته است.با آنکه این بحث به عنوان موضوعی مستقل و خاص در کتب فقهی مورد بحث قرار نگرفته اما آمیختگی مبانی نظام اقتصادی با معارف اسلامی،تاکید اسلام بر لزوم واهمیت فراگیری احکام تجارت، تشویق به تجارت ورقابت سالم از مواردی است که در فقه اسلامی مورد توجه قرارگرفته است. در بررسی و تبیین فقهی  هریک ازحقوق مطرح شده در زمینه مخاطبان،‌ علاوه بر آیات وروایات می توان از قواعد فقهی نیز استفاده کرد. دراین مقاله به برخی از قواعد فقهی مرتبط با موضوع حقوق مخاطب ومصادیق آن در تبلیغات، ازجمله قواعد لاضرر، نفی سبیل و غرور می‌پردازیم. این پژوهش از نظرماهیت موضوع تحقیقی کیفی و برمبنای هدف دردسته تحقیقات علمی یا توسعه‌ای و از لحاظ روش و ماهیت تحقیق، توصیفی بوده وروش گردآوری اطلاعات آن کتابخانه‌ای می‌باشد.

کلید واژه‌ها: قواعد فقهی، حقوق مخاطب، حقوق رسانه، تبلیغات. 

[۱]– دانشجوی دکترای فقه ومبانی حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد محلات mehdiyosef@yahoo.com

[۲] – استادیار دانشگاه و پژوهشگر قوه قضائیه seyed15@gmail.com