عمران منصوری طلب[۱]

محمّدمهدی کریمی نیا[۲]

زهرا علیدادی[۳]

مریم شحیطاوی[۴]

عصمت الله فصیحی زاده[۵]

چکیده

هدف نهایی انسان، نیک فرجامی و رسیدن به سعادت ابدی است. رسیدن به این مطلوب نهایی در گرو داشتن اعمالی نیک و صالح می باشد. اگر انسان اعمالش نیک و صالح و مطابق دستورات الاهی باشد، طبعاً رسیدن به سعادت سهل و آسان است. از جمله مواردی که باعث سعادت فرد می شود، انجام فرائض الاهی است. یکی از مهمترین این فرائض که در روایات متعددی از اهلبیت ^{علیهم السلام}  به عنوان ستون و سَر (رأس) اسلام معرفی و مورد تأکید بسیاری قرار گرفته شده، نماز است تا آن جائی که پیامبر گرامی اسلام ^{صلی الله علیه و آله و سلم}  قبولی اعمال را در گرو نماز بیان می کند و می فرماید: اگر نماز قبول شود بقیه اعمال نیز قبول می شوند و اگر نماز رد شود، بقیه اعمال نیز رد می شوند. این فرمایش پیامبر اکرم ^{صلی الله علیه و آله و سلم} حاکی از جایگاه  نماز در دین اسلام است و لذا در روایات برای شخصی که تارک این فریضه الاهی یا سبک شمارنده آن باشد، عواقب بسیار سختی در نظر گرفته شده است که شامل عواقب هم در دنیا و هم در آخرت می شود و همین مسأله سبک شمردن نماز یکی از موضوعات اصلی و محوری در روایات اهلبیت ^{علیهم السلام} است. در این تحقیق که به روش توصیفی انجام شده، نگارنده عواقب سبک شمردن نماز از دیدگاه روایات را مورد بررسی قرار داده است. داده پردازی و جمع­آوری مطالب کتابخانه­ای و دیجیتالی است. لذا دستاوردهای این تحقیق به دو بخش عواقب دنیوی و عواقب اخروی تقسیم می شود که عبارتند از: عواقب دنیوی: گرفتار شدن به گناهان کبیره، بی برکتی عمر و رزق، تسلط شیطان، غضب خداوند، عدم استجابت دعا؛ و عواقب اخروی: محرویت از شفاعت، نابودی اعمال نیک، عذاب قبر، محشور شدن با طاغوتیان، عذاب های درناک و ماندگار.

واژگان کلیدی: عواقب ترک نماز، نماز، سبک شمردن، تارک الصلاة، استخفاف نماز.

[۱]. دارای مدرک سطح سه (کارشناسی ارشد)، رشته فقه و اصول، حوزه علمیّه قم، طلبه سطح چهار (دکتری)، مدرّس حوزه علمیّه و استاد دانشگاه آزاد اسلامی، شهر بشاگرد، استان هرمزگان و استاد دانشگاه هرمزگان، شهر بندرعباس، استان هرمزگان، ایران، پژوهشگر و فعّال فرهنگی، omranmansory6507@gmail.com

[۲]. استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، طلبه و پژوهشگر حوزه علمیّه قم، ایران، نویسنده مسؤول،

kariminia@quran.ac.ir

[۳] . دارای مدرک سطح دو (کارشناسی)، رشته علوم حوزوی، حوزه علمیّه خواهران حضرت زینب کبری (سلام الله علیها)، شهرستان بشاگرد، استان هرمزگان، ایران، پژوهشگر و فعال فرهنگی، z.a15011376@gmail.com

[۴] . طلبه سطح چهار (دکتری)، رشته تفسیر تطبیقی، مرکز تخصّصی عالی حوزه علمیّه الزهراء (سلام الله علیها)، شهر اهواز، پژوهشگر و مدرّس حوزه علمیه فاطمیّه (سلام الله علیها)، شهر ملاثانی، استان خوزستان، ایران، mr.sh.06136524083@gmail.com

[۵]. کارشناسی ارشد، رشته فقه و حقوق قضایی، دانشگاه بین المللی جامعة المصطفی (ص) العالمیة، طلبه، پژوهشگر و فعّال فرهنگی،  kariminiya2003@yahoo.com