هانیه خواجه پور گراکویی[۱]
ابوالفضل فلاح تفتی[۲]
چکیده
در بين تمامي نهادها، سازمان‌ها و مؤسسات، خانواده مهم‌ترین، ارزشمندترين و اثربخش‌ترین نقشها را داراست. نهاد خانواده به‌عنوان اولين كانون اجتماعي، يكي از مهم ترين عوامل تأثیرگذار بر رشد فرزندان به‌ویژه رشد رواني آن‌هاست. طرحواره هاي ناسازگار اوليه در زمينه ي والدگري مي تواند زمينه ساز شكل گيري سبك والدگري ناكارآمد و خودكارآمدي پايين والديني شود. اين پژوهش به بررسي اثربخشي آموزش سبك هاي والدگري بر پايه ي پيشگيري از طرحواره هاي ناسازگار اوليه بر خودكارآمدي و سبك تربيتي مادران دانش آموزان دختر مقطع ابتدايي شهر يزد پرداخته است. طرح پژوهش از نوع نيمه آزمايشي با پيش آزمون، پس آزمون و گروه كنترل است. جامعه آماري اين مطالعه را كليه مادران دانش آموزان دختر دبستاني استان يزد در سال ۹۳-۹۴ تشكيل مي دهند، با استفاده از نمونه گيري در دسترس، پس از ارزيابي اوليه‌ي ۲۵۰ نفر از مادران، تعداد ۲۴ نفر كه نمره والدگري آن ها يك انحراف استاندارد بالاتر از ميانگين در زير مقياس هاي مستبدانه و سهل گيرانه بود و نمرات پاييني در خودكارآمدي داشتند، انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه ۱۲ نفره جايگزين شدند. كليه آزمودني هاي دو گروه به گويه هاي پرسشنامه هاي والدگري بامريند و خودكارآمدي والديني قبل و بعد از مداخله روي گروه آزمايش، پاسخ دادند و گروه كنترل هيچ مداخله اي دريافت نكرد. تحليل داده ها با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس نشان داد كه نمرات آزمودني هاي گروه آزمايش در مقايسه با گروه كنترل در خرده مقياس هاي رضايت و كفايت والدين از متغير خودكارآمدي و همچنين سبك هاي والدگري مقتدرانه به طور معناداري افزايش يافته است .(P<0/05) اما نتايج حاصل از تحليل داده ها نشان داد كه نمرات آزمودني هاي گروه آزمايش در مقايسه با گروه كنترل در خرده مقياس هاي سبک والدگری استبدادي و سهل‌گیر تاثیر معناداری نداشته است (P>0/05). بنابراين نتايج اين تحقيق نشان داد كه آموزش سبك والدگري بر پايه ي پيشگيري از طرحواره هاي ناسازگار اوليه بر خودكارآمدي و سبك تربيتي مادران اثر بخش بوده است.
واژگان کلیدی: سبکهای والدگري، خودكارآمدي، سبك هاي تربيتي مادران، طرحواره هاي ناسازگار
[۱] کارشناسی ارشد رشته روانشناسی مثبت نگر از دانشگاه آزاد یزد؛ آموزگار ابتدایی ، معلم دبستان غیر دولتی بهشت؛ ایمیل: HK.fallah97@gmail.com
[۲] کارشناسی ارشد مشاوره از دانشگاه آزاد یزد؛ آموزگار ابتدایی، معلم دبستان مبتکران؛ ایمیل: Ab.counselor@gmail.com
