علیرضا نیک‌نژاد[۱]

سلامه ابوالحسنی[۲]

چکیده:

در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۲۰، برابر با جمعه شب ۱۳ دی­ماه ۱۳۹۸ در پی یک عملیات تروریستی هدفمند، دو خودرو حامل سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران به همراه «ابومهدی المهندس» معاون تشکیلات حشدالشعبی و تعدادی از همراهانشان در نزدیکی فرودگاه بغداد، پایتخت عراق، مورد هدف پهباد MQ-9 آمریکایی قرار گرفته و به شهادت رسیدند. این کشتار هدف­دار پیش­تر دارای نمونه ­های دیگری چون ترور عماد مغنیه، شیخ احمد یاسین و عبدالعزیز رنتیسی با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین توسط دولت آمریکا و رژیم اشغالگر قدس بوده و تکرار شده است اما متأسفانه همواره با سکوت مجامع حقوقی بین ­المللی مواجه بوده ­ایم. نظر به اینکه ترور سردار شهید سلیمانی و همراهان وی بُهت و اندوه عمیقی در میان مردم منطقه ایجاد نموده و به یکی از مباحث مهم حقوقی و بین ­المللی روز در جهان تبدیل شده است، نوشتار حاضر، با تجزیه و تحلیل موضوع و ارزیابی یکی از ادعاهای دولت آمریکا که عمدتاً حول محور مفهوم دفاع مشروع مطرح شده، براساس قواعد حقوق بین ­الملل، به این نتیجه رسیده است که اقدام مقامات آمریکایی نمی­تواند آستانه حمله مسلحانه موضوع ماده ۵۱ منشور ملل متحد را برآورده کرده و فاقد هرگونه وجاهت قانونی است و مصداق بارز توسل به زور غیرقانونی و مغایر منشور ملل متحد محسوب شده و تردیدی در آن وجود ندارد.

واژگان کلیدی: سردار سلیمانی، تروریسم، دفاع مشروع، ماده ۵۱ منشور، حمله­ی مسلحانه، حقوق بین ­الملل.

[۱] – دانشجوی دوره دکتری، گروه حقوق جزا و جرم­شناسی پردیس علوم و تحقیقات خوزستان دانشگاه آزاد اسلامی اهواز، ایران.

alireza.niknezhad2017@gmail.com

[۲] – استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران.

Salameh_abolhasani@yahoo.com