فقهای امامیه نه «زن ستیز» هستند و نه مردسالار؛ فقیه تابع نص صریح و متقن است

حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسین عندلیب استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و استاد دانشگاه با ابراز تاسف از اظهار نظر یکی از اساتید دانشگاه بوعلی سینای همدان گفت: متاسفانه هر از چند گاهی برخی افراد که اتفاقا هیچ نسبتی با فقه و فقها و استنباط  و اجتهاد ندارند به فقه و فقها حمله می کنند و ذهن جوانان و یا بانوان را نسبت به فقه شیعه بدبین می کنند. وی در ادامه افزود: فقهای امامیه نه «زن ستیز» هستند و نه «مرد سالار» و این دو نسبت هر دو نسبت های ناروا است. فقیه اگر بخواهد این مسائل را در استنباط دخالت بدهد و خدای ناکرده هوای نفس و خوش آمد و بد آمد دیگران را مد نظر قرار دهد صائنا لنفسه نیست مطیعا لامر مولاه نیست، مخالفا لهواه نیست و مخالفت عدالت وی می باشد و لذا فللعوام ان یقلدوه نمی تواند برای آن فقیه در نظر گرفت. پس فقیه تابع ادله اربعه است البته یک نگاه فقیه هم به تعبیر امام خمینی رضوان الله تعالی و مقام معظم رهبری دام ظله به مقتضیات زمان و مکان و مصالح ومفاسد و عوارض و طواری فتوا است لکن برای فقیه ابدا جنسیت مطرح نیست و این وصله ها و تهمت به فقه امامیه نمی چسبد شاید به فقه ها و مدارس افراطی و تکفیری سلفیه مناسب باشد. لکن فقه امامیه فقه پویا، پایا و مانا است. وی در توضیح این سه ویژگی فقه امامیه گفت: پویایی فقه یعنی فقه نباید هنجارهای خودش را از دست بدهد و امام رضوان الله تعالی علیه این را خطری جدی برای فقه می‎دانستند. فقه ژورنالیستی و پوپولیستی را نمی‎توانستند قبول کنند. همچنین به پویایی فقه باور داشتند. اینکه ایشان دائم به اقتضائات زمان و مکان تأکید می‎کردند، بر همین اساس است. پس فقه پایاست، از آن جهت که منضبط است و پویاست، از آن جهت که به حوادث واقعه نظر دارد. این دو ویژگی در فقه وجود دار و همین باعث شده است که فقه کارا و مانا باشد و می‎تواند معضلات را حل کند و برای همه پدیده ها پاسخ روشن دارد.

این استاد دانشگاه با اشاره به فرازی از سخنان یکی از اساتید دانشگاه بوعلی همدان گفت: آن طور که خبرگزاری ها نقل کرده اند ایشان گفته اند: «زن‌ستیزی هم در شیعه و هم در اهل سنت بسیار بوده است…علمای هر دو گروه در زن‌ستیزی به شکل تام و تمامی روایتهایی را از یکدیگر نقل کرده‌اند؛ یعنی هم علمای شیعه از اهل سنت و هم علمای اهل سنت از شیعه روایات مذمت زن را نقل کرده‌اند.» خب آیا یک دختر جوان یا یک زن شیعه وقتی این جملات را می شنود چه داوری درباره فقه و فقهای شیعه خواهد داشت؟ آیا به تبعات و پیامدهای چنین اظهارنظرهایی هم دقت کافی میشود؟ من ابدا طرفدار محافظه کاری نیستم ولی خوب است که دیدگاه های فقهای امامیه درست نقل بشود و آنچه که در فقه امامیه از نفقه، اجره المثل، مهریه، نحله، اجرت شیردادن و ده ها حق دیگر که برای زنان در نظر گرفته شده است یا حقوق ارفاقی به بانوان در مناسک دینی و مسائل دیگر که همگی نیازمند نگاه جامع و منظومه به فقه زنان دارد نه نگاه بخشی، برشی و بریده به یک قسمت آن هم نه مشخص و نه معین.

قائم مقام مرکز بین المللی توسعه علم، فرهنگ و عقلانیت گفت: آیا نباید به قوانینی که بعد از انقلاب منطبق بر فقه شیعه در کشور ما و درباره حقوق زنان وضع شده است و این سطح از حضور بانوان در مناصب کلان علمی و اجرایی نظر داشت و منصفانه داوری کرد؟ آیا نباید نظرات دو فقیه تراز دوران معاصر امامین انقلاب در مورد زنان مورد بازخوانی و توجه قرار گیرد و ببینم چه میزان ارج و قرب و منزلت برای زن در نظر گرفته شده است؟ آیا نباید به آثار فاخر علمی فقهای معاصر و اندیشمندان حوزوی که در دفاع از حقوق زنان نوشته شده است نظر کرد؟ آیا تساوی دیه زنان، بحث اشتغال زنان، حق مسکن و…که با فتوای فقیهان شیعه مجاز شمرده شده است نباید مورد دقت قرار گیرد؟ بی انصافی است که این همه را نبینیم و فقط بگوییم فقهای و علمای امامیه بسیار زن ستیز هستند و روایات زن ستیزی را نقل کرده اند.

وی در پایان گفت: خوب است حجاب معاصرت را کنار بگذاریم و به آثار و نوشته های فقیهان با دقت کافی و درست نگاه کنیم و اگر میخواهیم گزارشی از نظرات فقهای امامیه بدهیم گزارش کامل بدهیم نه گزارش ناقص. البته از همه مهمتر آشنایی با متد اجتهاد، تخصص و تمحض در فقه است که نمی توان به این راحتی اظهار نظر کرد و گفت نگاه فلان فقیه در این مساله این است باید دقیق کتاب های او خوانده شود مقدم و موخرش دیده شود و آخرین کتابی که از آن فقیه چاپ شده است مطالعه و وارسی شود چه بسا نظر وی تغییر کرده باشد به این راحتی نمی توان قولی را نسبت به فقیه داد باید احتیاطی بیشتری کرد. بنابراین باید نظام حقوق زن و مرد در فقه اسلامی را با هم دید و ببینیم اگر حقوقی قرار داده شده است تکالیفی هم وضع شده است و این نسبت و تناسب برقرار است.

سایر اخبار: