محمّدمهدی کریمی نیا[۱]

فریده ال کثیر[۲]

زهرا شمس[۳]

عصمت الله فصیحی[۴]

چکیده

تغییرجنسیّت در معنای لغوی آن در زبان عربی و فارسی، عبارت است از هر گونه تغییر و تبدیل یک شی به جنس مخالف به گونه ای که وضعیت فعلی آن با وضعیت قبلی آن متفاوت باشد. واژه «شیء» عام بوده که در زبان فارسی و عربی، شامل انواع از ماهیت های مختلف مثل انسان، حیوان و حتی گیاهان می شود. یکی از موارد که تغییرجنسیّت که توجّه فقهای شیعه و اهل سنّت را  به خود جلب کرده است، جواز یا عدم جواز تغییرجنسیّت در افراد خنثی یا دوجنسی ها می باشد. در فقه اسلامی خنثی به دو دسته خنثای مشکل یا دوجنسیِ کامل؛ و غیرمشکل یا دوجنسی ناقص تقسیم شده است. اکثر قریب به اتفاقِ فقهایِ معاصر شیعه و اهل سنت، بدون تفکیک بین خنثای مشکل و خنثای غیرمشکل، و با استناد به آیات قرآن و روایات، به جواز تغییرجنسیّت در خنثی ها معتقد شده اند و تنها یک فقیه به حرمت تغییرجنسیّت حتّی در خنثای مشکل فتوا داده است و فقط تغییرجنسیّت در حیوانات را پذیرفته است.

کلیدواژه‌ها: تغییرجنسیّت، خنثی، دو جنسی، هرمافرودیت، خنثای مشکل، خنثای غیرمشکل، ترنس سکشوال.

[۱]. استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، طلبه و پژوهشگر حوزه علمیّه قم، استان قم، ایران، نویسنده مسؤول،

kariminia@quran.ac.ir

[۲]. سطح سه (کارشناسی ارشد)، رشته تفسیر و علوم قرآن، حوزه علمیّه خواهران الزهراء (س)، شهر دزفول، استان خوزستان، ایران، پژوهشگر، فعّال فرهنگی و مدرّس حوزه علمیّه شوش دانیال، خوزستان،

 xparsi14@yahoo.com

[۳]. فارغ التحصیل سطح سه (کارشناسی ارشد)، رشته تفسیر و علوم قرآنی، از حوزه علمیّه خواهران، پژوهشگر و مدرّس حوزه علمیّه حضرت فاطمه معصومه (س ) شهر اندیکا، استان خوزستان، ایران،   Zahrashams32218@yahoo.com

[۴]. کارشناسی ارشد، رشته فقه و حقوق قضایی، دانشگاه بین المللی جامعة المصطفی (ص) العالمیة، طلبه، پژوهشگر و فعّال فرهنگی،

esmatullahfasihizade@gmail.com