آرمینا چاره جو[۱]
چکیده
پیدایش اسناد تجاری به تاریخ حقوق تجارت باز میگردد و در یک نگاه کلی، حاصل نیازهای تجاری و بازرگانی است. علت پیدایش این اسناد در سه ضرورت اصلی خلاصه میشود : ۱ ) سرعت، ۲ ) سهولت ۳) امنیت روابط تجاری است. به عبارت دیگر چون اجرای سریع، آسان، اعتماد و اطمینان به ظاهر اعمال تجاری از طریق اسناد مدنی به خوبی تامین نمیگردید، ناگزیر اسنادی با کارکردهای مناسبتر به وجود آمد.
صادرکننده سند تجارتی اصولا به خاطر دینی که به دیگری دارد اقدام به صدور سند تجارتی در وجه یا حواله کرد او می کند. با صدور سند تجاری تعهد جدیدی بر عهده صادرکننده به وجود می آید که به تعهد براتی معروف است و رابطه حقوقی سابق که به خاطر آن سند صادر شده است رابطه حقوقی سابق یا تعهد منشأ می نامند. مقتضای ویژگی تجریدی بودن اسناد تجاری در این است که کیفیت رابطه حقوقی منشأ که علت صدور یا ظهر نویسی سند تجاری است، تأثیری در تعهد براتی نداشته باشد، زیرا تعهد براتی از تعهد حاصل از معامله اصلی جدا و مستقل است. از این رو بطلان یا از بین رفتن تعهد منشأ موجب بطلان یا بی اعتباری سند تجاری نمی شود. اصل استقلال امضاها، یکی دیگر از اصول مهم اسناد تجاری به حساب می آید. بر اساس این اصل، هر امضا کننده سند تجاری مطابق مقررات مربوط مسئول تعهدات ناشی از سند است. مگر در موارد استثنا، مانند فقدان اهلیت یا قصد و رضای امضا کننده یا عدم وجود شرایط شکلی سند.
واژگان کلیدی: اسناد تجاری، امنیت روابط تجاری، حواله، حقوق ایران.
[۱] – کارشناس روابط کار ،کارشناس ارشد تجارت الکترونیک.