محمد ابراهیم مجاهد[۱]
دکتر احمد عابدینی نجف آبادی[۲]
دکتر جواد پنجه پور[۳]
چکیده:
بدون تردید یکی از مهمترین جرایم علیه امنیت داخلی وحتی خارجی محاربه است. این پژوهش ثابت مینماید صرف نظر از اختلاف در جزئیات تعریف محاربه در مجموع فقها برداشت واحدی از مفهوم محاربه دارند. ازنظر آنها محارب کسی است که با تشهیرسلاح ویا هروسیله خوفناک دیگرعلنا اقدام به ترس و وحشت ونا امنی وراهزنی نماید وموجب زیان مالی ویا جانی ویا ناموسی مردم شود. رکن قانونی این رفتار مجرمانه آیه ۳۳/مائده می باشد.ومضافا آنکه ادله روایی وحکم عقل وسیره نیز براتقان آن دلالت دارد.ازنظرقانونی مواد ۲۷۹ الی۲۸۶ناظر به تعریف و کیفیت آن میباشد. رکن مادی جرم محاربه انجام فعل مَثبت مادی با خصیصه علنی است. قصد اخافه الناس اساس عنصر روانی جرم را تشکیل می دهد و اهل ریبه ،.تقید به سلاح خاصی شرط تحقق نیست. مهم مطلق اخافه از هر راه وبه هر وسیله است. همینطور این پژوهش در رابطه با اختلاف نظر فقها در خصوص نحوه مجازات محاربین ازمیان دو قول مطرح(ترتیب وتخییر) ضمن رد قول تخییر،معلوم مینماید اصولا چنین اختلافی مبنای درستی ندارد و قول ترتیب را که مستفاد از سوال سائلین درروایات باب است (لیکن نحوالجنایه) را ترجیح میدهد. طرق اثبات جرم محاربه اجماعی است .توبه محارب قبل از دستگیری وهمینطور جنون حین ارتکاب ازجمله مسقطات حد از اوست.
کلید واژگان: محاربه، مجازات، فقه اسلامی، حقوق ایران،
[۱] دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی وحقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)،اصفهان،ایران.
[۲] دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی(نویسنده مسئول)، دانشکده علوم انسانی وحقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)،اصفهان،ایران.
[۳] استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی و حقوق، دانشگاه آزاداسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان،ایران.
